Η θετική σκέψη και η επιταγή της χαράς έχει κατακλύσει τελευταία την ζωή μας και μας βομβαρδίζει από παντού σαν ένας άλλος στόχος που πρέπει να επιτευχθεί. Καλώς να ορίσει, γιατί είναι πράγματι ικανή και αναγκαία συνθήκη για την αλλαγή μας στους δύσκολους καιρούς που διανύουμε, όμως θα ήθελα να τονίσω πως η πορεία της χαράς και του ευ ζην, δεν πρέπει να θεωρείται η εύκολη και ρόδινη διαδρομή μιας Πολυάννας, γιατί κινδυνεύουμε να τσακιστούμε στα βράχια της σκληρής πραγματικότητας και να ματώσουμε ακόμα πιο πολύ.
Η ” θετική σκέψη” σημαίνει εν τοις πράγμασι ενσυνείδητη εκπαίδευση, ατέρμονη εργασία υπέρ μιας θετικότερης στάσης απέναντι στις προκλήσεις της ζωής, μια ενίσχυση της ψυχικής ανθεκτικότητας με νόημα και σκοπό.
Αγκαλιάζοντας τον εαυτό
Η χαρά του ευ ζην είναι ένας καθημερινός ασκητισμός διεύρυνσης, αποδοχής και ανοιχτοσύνης σε κάθε εμπειρία. Αυτό σημαίνει πως προσπαθώ να είμαι ανοιχτός και να βιώνω αυθεντικά κάθε εμπειρία, καλή, κακή, απειλητική, ευχάριστη, χωρίς αμυντικότητα, διαστρέβλωση ή απώθηση. Το να μπορούμε να βιώνουμε κρυστάλλινα και με διαύγεια αυτό που μας συμβαίνει μέσα μας είναι απελευθερωτικό, γιατί καταλύει τα προσωπεία και την υπάρχουσα εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας. Μας επιτρέπει να μας αφουγκραστούμε ολόκληρους και να μας μάθουμε καλύτερα. Αυτό το ” δεν ήμουν εγώ ” , ” δεν ξέρω τι με έπιασε” αρχίζει και γίνεται γνώριμο και ο εαυτός μας δεν μας εκπλήσσει πια τόσο πολύ. Εμείς ήμασταν αυτοί που θυμώσαμε, που πονέσαμε, που απογοητευτήκαμε, που φοβηθήκαμε, αλλά δεν είμαστε ο θυμός, ο πόνος και ο φόβος μας. Όσο αγκαλιάζουμε τα σκοτεινά μας συναισθήματα και τα βιώνουμε πιο αυθεντικά, με ένα χαρτομάντηλο για να κλάψουμε, τρίζοντας τα δόντια από το άγχος, και με μάτια ορθάνοιχτα από την εμπειρία της αδικίας, τόσο πιο ανοιχτοί στα συναισθήματα δέους, χαράς, εμπιστοσύνης και γενναιότητας γινόμαστε.
Όσο πιο πολύ αγκαλιάζουμε στην συνειδητότητα μας όλες τις εμπειρίες του οργανισμού μας, όσο βιώνουμε όλο και πιο πολύ τον εαυτό μας, τόσο πιο ελεύθεροι πορευόμαστε. Αυτό είναι ίσως το παράδοξο που δεν γνωρίζουμε, πως η διαδικασία του ευ ζην είναι κατεύθυνση που περνά μέσα από την αποδοχή της θλίψης και της οδύνης μας. Δεν την αποκλείει, την περικλείει. Όμως ο βηματισμός, το τέμπο αν θέλετε, η μουσική υπόκρουση είναι πάντα ” ο νους να είναι σταθερά στο φως” για να αποκτούμε μια ρεαλιστικά αισιόδοξη στάση απέναντι στις προκλήσεις της ζωής και να κατανοούμε όλο και πιο βαθιά την ανθρώπινη ύπαρξη μας.
‘Ολοι μας μέσα στην διαφορετικότητα μας μοιάζουμε. Έχουμε ένα χαμόγελο για να δείχνουμε την ευχαρίστηση μας, μια καρδιά που πεταρίζει όταν ερωτευόμαστε, δύο μάτια που δακρύζουν όταν πονάμε. Εκεί στον πυρήνα είμαστε όλοι ίδιοι και αντιμετωπίζουμε όλοι τα ίδια οντολογικά άγχη για την απόλυτη μοναξιά μας, τον θάνατο, την απώλεια, την ελεύθερη βούληση μας, το νόημα που εν τέλει θα αποδώσουμε στην ζωή και την αξία που θα της προσδώσουμε. Η δυσκολίες της μας καταβάλουν και πολλές φορές μας υπερβαίνουν. Νιώθουμε κουρασμένοι και ανήμποροι, αλλά με την πλάτη τεντωμένη και το χαμόγελο κορώνα προσαρμοζόμαστε τεχνητά στις απαιτήσεις της κοινωνίας για να μην αποβληθούμε από το παιχνίδι. Δυστυχώς όμως έτσι χάνουμε και την δυνατότητα της ολοκλήρωσης μας. Μολονότι η κοινωνία προτάσσει τα λαμπερά χαμόγελα και απειλεί να μας δώσει κόκκινη κάρτα, εμείς θα δεξιωθούμε τον εαυτό μας με μεγαλοπρέπεια και πανηγυρισμούς. ΟΛΟΚΛΗΡΟ! Με όλο τον μόχθο του, τον κόπο του και τον πόνο του, υπαρξιακά και αληθινά για να μας συμπονέσουμε, να μας φροντίσουμε, να μας αγκαλιάσουμε, να μας ζεστάνουμε, να μας αποδεχτούμε άνευ όρων, να μας θαυμάσουμε και να μας ευχαριστήσουμε, κατ’ αρχάς που τα έχουμε καταφέρει να είμαστε εδώ σήμερα όρθιοι και δυνατοί. Και μέχρι εδώ καλά τα πήγαμε, η ψυχούλα μας το ξέρει πως καταφέρνει καθημερινά τις περιφανείς νίκες της στον αγώνα της υπάρξεως μας, για αυτό δώστε ένα γενναίο ΜΠΡΑΒΟ στον εαυτό σας και ξεκουραστείτε για λίγο πριν πριν πάμε παρακάτω.
Είναι γνωστό και χιλιοειπωμένο πως πάντα ότι κατακτιέται στην κορυφή, αφομοιώνεται στην κοιλάδα.
Ιθάκη
Η Ιθάκη ποτέ δεν μας γελάει, μόνο μας προσφέρει γενναιόδωρα λιμάνια και εμπειρίες. Το θέμα είναι πόσο ανοιχτοί είμαστε σε αυτές. Πώς τις γευόμαστε; Με αποδοχή; Με εμπιστοσύνη στον οργανισμό μας και δημιουργικότητα; Ή με γκρίνια, φόβο και επίκριση;
Σκεφτείτε πως όλοι έχουμε από μια βαλίτσα να κουβαλήσουμε σε αυτό το ταξίδι για την Ιθάκη. Μπορούμε να την σέρνουμε, να καλέσουμε τον porteur να μας την πάει στο guichet, να την δώσουμε σε κάποιον άλλον (συνήθως στον σύντροφο) να την μεταφέρει ( τον καημένο θα έχει διπλό βάρος να σηκώνει), να γκρινιάζουμε, να της λέμε να φύγει, να την γεμίζουμε με περιττά βαρίδια, να την χτυπάμε και να την κλωτσάμε. Ή να επιλέγουμε να την κουβαλάμε με οδύνη, πέντε βήματα εδώ, ουφ, βαχ, αχ και πάλι κάτω και ξανά απεγνωσμένα και άσκοπα να την τραβάμε σαν βάρος ανυπέρβλητο. Η ύψιστη αυταπάτη είναι να νομίζουμε πως μπορούμε να απαλλαγούμε από αυτήν. Αυτή η βαλίτσα είναι σαν το σώμα μας, το κουβαλάμε κάθε μέρα χωρίς να το ξέρουμε, είναι σαν την σκιά μας που μας ακολουθεί και από την οποία δεν μπορούμε να απαλλαγούμε ποτέ. Και ευτυχώς θα σας πω, γιατί ακριβώς ο τρόπος με τον οποίο θα σχετιστούμε με το βάρος της θα προσδώσει και την κούραση του ζην ή την μαγεία του ευ ζην.
Μπροστά σε αυτές τις δύο υπαρκτικές εναλλακτικές και την διακριτική ευχέρεια της επιλογής μας, “δεν αντέχω, δεν μπορώ να υποστώ την κόπωση του ταξιδιού και αφήνομαι στην οκνηρία μου” ή ” δεν αφήνω το καράβι μου ακυβέρνητο και πράττω ως καπετάνιος που πρέπει να είμαι, μολονότι το ταξίδι έχει τρικυμίες” εμείς ας διαλέξουμε το μαγικό ταξίδι στην Ιθάκη. Με όμορφο πράττειν. Ο άνθρωπος έχει πετύχει όλα όσα έχει επιτύχει, επειδή εργάζεται, από καταβολής κόσμου. Επειδή περπατά, τραβά εμπρός να βρει τροφή, να βρει στέγη, να πορευτεί προς το φως, το νερό, την ζέστη. Ο αγώνας μας είναι πάντα αγώνας υπάρξεως για αυτό άντε λοιπόν, σηκωθείτε! Μην μου κάθεστε! Όρθιοι! Επί των επάλξεων!!!! Το να εγκαταλείψουμε τη ζωή που έχουμε και να γίνουμε παρατηρητές του κόσμου χωρίς να πράττουμε, χωρίς να μετέχουμε μας οδηγεί στην απονέκρωση, στην παραίτηση του ζην, σε μια αναστολή της ύπαρξης μας. Σηκωθείτε όρθιοι παρακαλώ, και πάμε πάλι, εμπρός μαρς πιστοί στην ύπαρξη μας, προσηλωμένοι με σεβασμό στον εαυτό μας και στο μεγαλείο του αγώνα του για μια ζωή μαγική και δημιουργική.
Η μετοχή είναι το αντικλείδι της σωτηρίας μας.
Μετέχω σημαίνει πράττω. Το πράττω δεν είναι μόνο να πάρουμε ένα φτυάρι να φτυαρίσουμε ή να γίνουμε όλοι επιχειρηματίες. Ό,τι συνεισφέρει ενεργητικά ως ενέργεια είναι πράττειν. Η σκέψη μας είναι πράξη και κάθε επιθυμία για θετικό πράττειν είναι ιερή. Όταν θέλετε κάτι θα σας αφουγκράζεστε με προσοχή, γιατί η θέληση είναι δυστυχώς στην εποχή μας διαταραγμένη. Θέλουμε όλο και λιγότερο ( και δεν εννοώ επιφανειακούς τρόπους, όπως τσάντες, παπούτσια, από αυτά θέλουμε περισσότερα) γιατί φοβόμαστε τα αποτελέσματα των πράξεων μας. Δεν τολμάμε να αλλάξουμε δουλειά, να φύγουμε από μια τελειωμένη σχέση, να εμπλακούμε σε μια άλλη, να ερωτευτούμε, να πούμε στον άλλον πως τον θέλουμε, να εκτεθούμε, να σχετιστούμε, να ανοιχτούμε, να μετέχουμε του κόσμου. Όλα με μια απόσταση, με μια ρήξη με τον άλλον, τον κόσμο και τον εαυτό μας εν τέλει.
Όμως όταν σχετιζόμαστε βαθιά ή πραγματώνουμε τις δυνατότητες μας, το είναι μας, η ψυχή μας ολάκερη χτυπάει παλαμάκια και αναβλύζουμε από χαρά. Τι πρέπει λοιπόν να κάνουμε για να βιώνουμε την χαρά, όταν δεν μπορούμε να κουβαλήσουμε το βάρος της υπάρξεως μας;
Ο καθηγητής φιλοσοφίας μάς προέτρεπε να ανοιχτούμε προς το φαντασιακό μας, προς έναν άλλον θαυμαστό κόσμο, ως ταξιδευτές σε έναν κόσμο ονειρικό. Όχι σαν τον Πήτερ Παν που δεν ενηλικιώθηκε ποτέ και έγινε ο βασιλιάς της χώρας του ποτέ, κάτι τέτοιο είναι παιδικό και ανόητο, αλλά να μπούμε με την ματιά μας σε έναν κόσμο που εμείς δημιουργούμε με την δημιουργική μας φαντασία. Όχι για να αποφύγουμε την ασχήμια του, αλλά για να συμβάλουμε στην ομορφιά του. Ως εκστατικοί, ας ανοίξουμε μια διέξοδο προς την εσωτερική περιπλάνηση προσπαθώντας να αναβάλουμε για λίγο την κούραση μας. Θα μου πείτε τι ωραίο έχει ο κόσμος μας; Το βλέμμα μας επάνω σε αυτόν, θα απαντήσω. Το θέμα είναι τι βλέμμα τού εναποθέτουμε. Τι βλέπουμε; Έναν κόσμο εχθρικό ή φιλικό; Έναν κόσμο ά-μορφο ή ό-μορφο; Τι ακούμε; Την μελωδία της ευτυχίας ή την χασμωδία της δυστυχίας; Ο κόσμος μας είναι το δημιούργημα του φαντασιακού μας, της δικής μας υποκειμενικής ματιάς. Τι ωραίο αποδίδουμε σε αυτόν; Μήπως άραγε μπορούμε να δημιουργούμε εμείς την ωραιότητα του;
Ας κινηθούμε προς τον κόσμο
Όλοι αφήνουμε το ίχνος μας στον κόσμο μας, είτε προς το χειρότερο, είτε προς το καλύτερο. Η μεταβολή του κόσμου, η αλλαγή του συμβαίνει με το ίχνος που αφήνει η παρουσία μας επάνω του. Ο κόσμος μάς αλλάζει, καθώς τον αλλάζουμε. Η μεταβολή του, η αλλαγή του είμαστε εμείς. Το θετικό πράττειν μας, οι όμορφες σκέψεις μας, οι ζεστές επιθυμίες μας, μάς δημιουργούν έναν άλλον άνθρωπο που με την μετοχή μας στον κόσμο τον διαμορφώνουμε. Υποδεχτείτε τον κόσμο ως αυτόν που έπρεπε να γίνει κι όχι ως αυτόν που είναι. Αν υποδεχτούμε τον κόσμο ως προς αυτό που πρέπει να είναι, τότε κινούμαστε προς τον κόσμο και όλοι ξέρουμε πως κίνηση σημαίνει ζωή. Αυτό είναι ένα θετικό πράττειν.
Ο έρωτας για την ζωή είναι τα πανιά μας και η θέληση για να υπερβαίνουμε τις προκλήσεις της το καύσιμο μας. Η ροπή προς την απάθεια, το λίγο, το δεν βαριέσαι, το βόλεμα, τον ωχαδερφισμό, τον αρνητισμό και την επίκριση είναι το εμπόδιο προς την χαρά μας. Θέλουμε περισσότερη εστίαση στο τι δουλεύει και λιγότερη εστίαση στο τι δεν πάει καλά, τι δεν δουλεύει σωστά. Ας μην προσβλέπουμε σε λιγότερες εμπειρίες οδύνης, αλλά σε περισσότερες εμπειρίας χαράς και επίτευξης. Οφείλουμε να αναζητήσουμε έναν υπαρξιακό τρόπο ζωής, ευχαριστιακό, ερωτικό με νόημα και ουσία. Αν δεν φοβόμαστε τα αρνητικά, μπορούμε να δουλέψουμε με αυτά, φωτίζοντας όμως πάντα περισσότερο τα θετικά. Με θετικότερη στάση, θετικότερη σκέψη και αισιόδοξο ρεαλισμό. Με συγκριτικό πάντα αριθμό, ποτέ υπερθετικό. Το λίγο καλύτερα από εχθές είναι ο στόχος. Με αυτά τα όπλα στην φαρέτρα προχωράμε μπροστά αφήνοντας πίσω, κουβαλώντας ευχαριστιακά ακόμα και το ίδιο το άγχος της υπάρξεως μας.
Η ερωτική ματιά του υπερβατικού εαυτού μας είναι η ίαση μας, γιατί το κάλλος πάντα συγκινεί, κινητοποιεί και μας κάνει να υπερβαίνουμε την στατικότητα, το νεκρό, το ψυχρό και την κόπωση.
Σημασία δεν έχει πόσο κουρασμένοι είμαστε, αλλά τι κάνουμε την κόπωση μας, τι ίχνος αφήνουμε στον άλλον και στον κόσμο. Πως αποτυπώνεται; Μήπως είναι καλύτερο να μην θεωρούμε τον κόσμο δεδομένο, αλλά προς ανακάλυψη, μέσα από το δικό μας βλέμμα, που δύναται να μεταβάλλει αυτό που βλέπει; Αν δεξιωθούμε την ύπαρξη μας, βαθιά και με απόλυτη αποδοχή, με βλέμμα έρωτος και θέλησης, ίσως, λέω ίσως, καταφέρουμε να διατηρήσουμε ζωντανό τον διαρκή μας πόθο για υπέρβαση και οδηγηθούμε στην Ιθάκη, έχοντας όχι απλά αντέξει το ταξίδι, αλλά μαγικά απολαύσει.!