Επιμένετε!
Ο Άνθρωπος είναι υγιής αγωνιστής. Αγωνιστής με την έννοια πως αγωνιά να πράξει το σωστό. Να αναγνωρίσει το “Μέτρον Άριστον”. Μάχεται να αποκτήσει ορθή διάκριση. Πότε πρέπει να μιλήσει και πότε να σιωπήσει; Πότε να εμπιστευτεί και πότε να προσέξει; Πότε να ρισκάρει και πότε να συγκρατηθεί; Πότε να προσπαθήσει και πότε να ξεκουραστεί; Πότε να παρέμβει και πότε να επιτρέψει; Πότε να οριοθετήσει και πότε να αφήσει; Πότε να διεκδικήσει και πότε να ελευθερώσει; Πότε να ακολουθήσει και πότε να επαναστατήσει; Είναι ένας αγωνιστής που αγωνίζεται να βρει την μέση οδό, την χρυσή ισορροπία, την δίκαιη στάση. Την σωστή απάντηση. Αναρωτιέται συνεχώς “τι να κάνω;” ” που έχω δίκιο εγώ;” “μήπως έχει δίκιο ο άλλος;” και προσπαθεί να αφουγκραστεί την ψυχή του για να πάρει μια απάντηση. Δυσκολεύεται όμως τόσο να ακούσει τον εαυτό του, γιατί δεν γνωρίζει τον συναισθηματικό του κόσμο, δεν έχει μάθει να χειρίζεται ορθώς τον νου του και αδυνατεί να πράξει στρέφοντας την προσπάθεια του προς την κατεύθυνση που επιθυμεί. Όμως επιμένει.
Ο έλεγχος αυτός πάνω στα ένστικτα του σώματός του, στο συναίσθημα, στις επιθυμίες που τον κατακλύζουν και στον νου του, είναι ο αγώνας του.
Αυτό το “επιμένετε!” είναι και το δικό μας μόττο, η προσπάθεια μας να γινόμαστε όλο και πιο χαρούμενοι και πιο λειτουργικοί μέσα σε ορθές σχέσεις. Αυτό είναι το σχολείο της ζωής και το απολυτήριο δίδεται με “Άριστα” και “Διαγωγή Κοσμιοτάτη” όταν καταφέρουμε να οικοδομήσουμε ένα νέο εαυτό πιο λαμπρό, όχι ως στιγμιότυπο της ζωής μας, αλλά ως ένα παράθυρο με θέα το μέλλον για εμάς τους ίδιους, τα παιδιά μας και τον κόσμο. Αυτό είναι το ευγενές άθλημα, στο οποίο καλούμεθα να συμμετάσχουμε ως υγιείς αγωνιστές.
“‘Η” διαζευκτικό ή “ΚΑΙ” συμπλεκτικό;
“Ο άνθρωπος είναι κτήνος, είναι ικανός για όλα, είναι χωριστικός, είναι ανηλεής και σκληρός” λένε κάποιοι. “Ο άνθρωπος είναι άγγελος, αλληλέγυος, αρωγός, καλός, γενναιόδωρος, υποστηρικτικός” αντιπαραθέτουν οι άλλοι. Η αλήθεια είναι πως είμαστε από όλα. Είμαστε οι κληρονομημένες τάσεις μας, οι έμφυτες προδιαθέσεις μας, οι αδιαμόρφωτες και συγκεχυμένες παρορμήσεις μας, οι απωθημένες επιθυμίες μας. Είμαστε σκληροί, ανταγωνιστικοί, απαιτητικοί, μνησίκακοι, απαισιόδοξοι, κακότροποι, χειριστικοί. Είμαστε τα ένστικτα και οι αδένες μας, οι επιθυμίες μας, οι παρορμήσεις, οι εφέσεις και οι διαμάχες μας, αλλά – ευτυχώς- είμαστε ΚΑΙ η δημιουργική φαντασία μας, οι αρετές μας, οι ποιότητες μας, τα δυνατά σημεία μας. Έχουμε τον εγκέφαλο μας, τις σκέψεις μας, τον νου μας με την σκληρή κριτική του, την αλαζονεία του, την στενομυαλιά του, την έλλειψη σεβασμού, την εκλογίκευση και χωριστικότητα του, αλλά έχουμε και την επιμονή του, την ευθύτητα του, την μεγάλη ευφυία του. Μπορεί να νιώθουμε πολλές φορές ανεπαρκείς και μικροί αλλά είμαστε ΚΑΙ αγωνιστές με μια μεγάλη ψυχή και συνεχίζουμε να πορευόμαστε στον δρόμο. Έχουμε από όλα, είμαστε από όλα, νιώθουμε από όλα, σκεφτόμαστε τα πάντα. Δεν είμαστε ένα ‘Ή’ διαζευκτικό αλλά ένα “Και” συμπλεκτικό. Μπράβο μας!! Είμαστε ανθρώπινοι άνθρωποι, όπως έχουμε ξαναπεί και βαδίζουμε προς τα εμπρός. Δεν θέλω τίποτα να μας εμποδίζει από το να αδράττουμε την ζωή μας με χαρά και ενδιαφέρον, για να κάνουμε όλοι μαζί την απαιτούμενη πρόοδο για μια πιο χρήσιμη προσφορά υπηρεσίας στον εαυτόν μας, στον άλλον και στον κόσμο μας.
Αυτό που συχνά δεν γνωρίζουμε είναι πως είμαστε μεγαλύτεροι από το άθροισμα των μερών μας. Είμαστε το μαγικό ανεκμετάλλευτο δυναμικό μας που δεν προσεγγίστηκε ποτέ, καθώς δεν μας εκπαίδευσαν σε αυτήν την αυξανόμενη επίγνωση της ανώτερης όψης του εαυτού μας, που μας βοηθά να γίνουμε δημιουργικοί, ισχυροί, χρήσιμοι και ικανοποιημένοι.
Ευτυχώς αυτή η ικανότητα καλλιεργείται. Θέλουμε λοιπόν να αλλάξουμε λίγο το τέμπο μας, να στρέψουμε τον κραδασμό μας απαλά προς τις αρετές της ψυχής μας και όχι μόνο προς τον φόβο και τα ελλείμματα της προσωπικότητας μας. Γιατί; Γιατί απλούστατα γινόμαστε αυτό που βλέπουμε σε εμάς και ο κόσμος γίνεται αυτό που προβάλουμε σε αυτόν. Αν βλέπουμε σκοτεινά υπόγεια, σε τέτοια θα ζούμε. Αν βλέπουμε Παρθενώνες, τέτοιους θα χτίζουμε.
Οφείλουμε ενσυνειδητότητα γιατί είναι πολύ δύσκολο να αναπτύξουμε μια αίσθηση κατεύθυνσης, πόσω μάλλον προορισμού χωρίς αυτήν. Η ενσυνειδητότητα μάς βοηθά να αναγνωρίζουμε συνειδητά τις πλευρές μας και όσο πιο συνειδητά τις αναγνωρίζουμε τόσο πιο πολύ ελκόμεθα από την ανώτερη.
Ποιός θέλουμε να γίνουμε;
Δυστυχώς τις περισσότερες φορές δεν έχουμε ιδέα. Ο ιδανικός μας εαυτός είναι συχνά άγνωστος στους περισσότερους. Ενώ θα έπρεπε να είναι ο καλύτερος μας φίλος και να συνομιλούμε μαζί του κάθε λεπτό της ώρας. Αυτή η ιδανική έκφραση του εαυτού μας, το πιο εξελιγμένο μοντέλο μας είναι σοφό και γνωρίζει την λύση σε κάθε πρόβλημα, έχει την απάντηση σε κάθε διχασμό, την ανταπόκριση σε κάθε πρόκληση. Θα ήταν πολύ χρήσιμο σε όλους μας να αρχίσουμε να σχεδιάζουμε τον ιδανικό μας εαυτό και να συνομιλούμε συχνά με αυτόν για να γνωριστούμε πιο ουσιαστικά. Όταν αντιμετωπίζετε οποιαδήποτε δυσκολία, απευθυνθείτε σε αυτόν και ρωτήστε τον σαν να ήταν μια ποιότητα : ” Αγάπη, τι θέλεις να κάνω;” ” Αρμονία, πώς να λύσω αυτήν την διαμάχη;” ” Θέληση, τι καλό θα έκανε αυτό σε εμένα, τι καλό θα έκανε αυτό στον άλλον;” Αν ο ιδανικός εαυτός μας είναι οι αρετές μας και απευθυνόμαστε σε αυτές, οι απαντήσεις που θα λαμβάνουμε θα είναι ανώτερης ποιότητας και θα προωθούν τις σχέσεις. Αν ρωτάμε τα πάθη μας ανάλογες θα είναι και οι απαντήσεις που θα πάρουμε : “Θυμέ μου, πώς μπορώ να τον κάνω να χωρίσει;” “Δολοπλοκία μου, πώς να του κλέψω τα λεφτά;” ” Φόβε μου, πού να τον χτυπήσω για να πονέσει πιο πολύ;”
Όλα είναι θέμα ύψους και αυτό δεν θα το ξεχνάμε από εδώ και στο εξής.
Δεν θα βάλουμε πρόσημο στις συμπεριφορές, δεν αξιολογούμε τίποτα ως καλό ή κακό εδώ, είπαμε πως είμαστε από όλα, απλά εκπαιδευόμαστε σταδιακά στο να απευθυνόμαστε συχνότερα στον ιδανικό εαυτό μας, στις ιδιαίτερες αρετές μας, στα προσόντα μας και στο φως μας. Αυτή η εστίαση της ματιάς στην ανώτερη όψη του εαυτού μας, μάς δημιουργεί εκ νέου με μια σταθερότητα που τίποτα δεν μπορεί να αναχαιτίσει.
Γινόμαστε αυτό που θέλουμε να γίνουμε, φωτίζοντας αυτό που θα έκανε αυτός που θέλουμε να γίνουμε.
Αναφερόμαστε λοιπόν σε ψυχικές ποιότητες, με σκοπό να γίνουμε πιο πολύ οι ποιότητες μας, παρά τα ελαττώματα μας. Χρησιμοπούμε την λέξη ανώτεροι, με την έννοια όχι του να γίνουμε καλύτεροι σε ότι κάνουμε, αλλά να στρέψουμε τον φακό μας, το φως μας προς ένα πιο ευγενή σκοπό που να προάγει την σχέση μας με τον άλλον, αντί να την υπονομεύει. Δεν είναι ένας ακόμα όρος αξίας, ένα φορτίο να κουβαλήσουμε, ένας άπιαστος στόχος, μας αρέσουμε όπως ακριβώς είμαστε, επαρκείς και άξιοι επειδή κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε παρ’όλη την κούραση και τα εμπόδια που συναντάμε. Απλά προσπαθούμε με ελεύθερη βούληση να συναντήσουμε ένα σημείο γαλήνης μέσα στην αναταραχή και να κυριαρχήσουμε όσο μπορούμε στις αγωνίες και στους φόβους μας. Κάθε επιλογή που γίνεται από το ύψος του ιδανικού εαυτού μας, ακόμα και αν αυτός απέχει έτη φωτός από εμάς σήμερα, μας φέρνει σε επαφή με έναν πλούτο αποθεμάτων μέσα μας που παραμένει άγνωστος. Αυτός είναι ο υγιής αγωνιστής! Ο άνθρωπος που επιθυμεί πάντα να εξελίσσεται και να εκφράζει την ψυχή του. Αυτός που όσο μεγαλώνει, τόσο πιο ανοιχτός στην επανεκπαίδευση του είναι και για αυτό δεν γερνάει.
Αρχίστε να βλέπετε τον εαυτό σας σαν την ιδανική έκφραση του εαυτού σας και αναρωτηθείτε πως θα έπραττε εκείνος, ποιες θα ήταν οι αξίες του, οι αρχές του, οι γνώσεις, οι πράξεις του.
Ειλικρίνεια σκοπού.
Ο ιδανικός μας εαυτός, με την έννοια της ιδανικής έκφρασης του εαυτού μας, επιλέγει αξιολογώντας τις συνθήκες και ακόμα και αν δεν ξέρει ποιο είναι το σωστό πράττει με ειλικρίνεια σκοπού, για αυτό και δεν πειράζει αν κάνει κάποιο λάθος. Συγχωρείται από τον ίδιον και τον άλλον γιατί όλοι καταλαβαίνουν την καλή του πρόθεση και το καθαρό και ειλικρινές του κίνητρο που πηγάζει από κάποια αρετή. Ας πάρουμε για παράδειγμα τον γονιό που βλέπει το παιδί του να κλαίει επειδή χώρισε με τον πρώτο του δεσμό. Αναρωτιέται τι να κάνει. Να του πει πως δεν αξίζει να κλαίει και να σπεύσει να απαλύνει τον πόνο του ή να συμπαρασταθεί φέρνοντας χαρτομάντηλα και κάθοντας σιωπηλά δίπλα του; Τι να πει στον έφηβο που θέλει να πάει με τους φίλους του εκδρομή στο εξοχικό χωρίς την παρουσία γονέων; Πώς να ανταποκριθεί στην εξέλιξη του συντρόφου του που γίνεται όλο και πιο μαγνητικός, ακτινοβόλος, ώριμος, όμορφος, άφθονος και ικανοποιημένος; Να φοβάται όλο και πιο βαθιά πως θα τον αφήσει ή να τον καμαρώνει και να τον θαυμάζει περισσότερο; Μπορούμε να γράφουμε ώρες για αυτά τα εσωτερικά σχίσματα που όλοι οι άνθρωποι βιώνουμε και την αγωνία που προηγείται κάθε επιλογής.
Αν όμως η επιλογή έρθει από τις ποιότητες που συζητάμε, όπως η αγάπη, η αρμονία, η θέληση, η αυτοπραγμάτωση, η δύναμη, τότε υπάρχει μόνος ένας τρόπος να επιλυθούν οι διχασμοί. Ο γονιός θα συμπαρασταθεί στο κλάμα του παιδιού του χωρίς να διακόψει την διεργασία πένθους που η απώλεια της πρώτης σχέσης δημιουργεί, γιατί αυτό θα πρότεινε η αγάπη αν την ρώταγε, θα αφήσει τον έφηβο να πάει με τους φίλους τους και ας φοβάται, γιατί αυτό θα υποστήριζε η εμπιστοσύνη αν την ρώταγε, θα χαρεί με την εξέλιξη του συντρόφου, σύντονα με την απάντηση της αυτοπραγμάτωσης. Ακόμα και ο έφηβος, που δεν θα πάρει την άδεια να κάνει αυτό που θέλει, θα συμμορφωθεί με την απόφαση του γονιού του αν νιώσει τον αγωνιώδη διχασμό του για το τι είναι το σωστό να κάνει, αν αντιληφθεί την εσωτερική του σύγκρουση και βιώσει πως το καθαρό κίνητρο της απόφασης είναι η αγάπη, η μέριμνα, η φροντίδα και η συμπαράσταση.
Στην αληθινή σχέση δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Το ειλικρινές έχει πάντα μια καθαρότητα. Η γνήσια σχέση παράγει πάντα το καλύτερο, γιατί σκοπό έχει την εξέλιξη του άλλου.
“Τι θα έλεγε η αγάπη,” αν την ρώταγα.
Αυτήν την δύσκολη διαδρομή στην επανεκπαίδευσή μας στις ποιότητες μας προσπαθούμε να διανύσουμε εδώ, όλοι μαζί. Το να γίνουμε καλύτεροι, ανώτεροι, η καλύτερη δυνατή εκδοχή του εαυτού μας είναι μια απαιτητική διαδικασία καθώς απαιτεί συνεχείς υπερβάσεις του εαυτού μας. Το να αναρωτιόμαστε συνεχώς γιατί το έκανα αυτό, γιατί το είπα αυτό, σε τι αποσκοπούσε η επιλογή αυτή είναι δύσκολη διαδικασία. Το να ελέγχουμε συνεχώς την σκέψη μας, το κίνητρό μας, τις συναισθηματικές μας αντιδράσεις και τις πράξεις μας, είναι σκληρή δουλειά που απαιτεί σεβασμό και χρόνο. Θέλουμε η επίγνωση μας να θέτει την έμφαση της στην ομάδα, όχι μόνο στο άτομο μας. Στις αρετές μας, όχι μόνο στους φόβους μας. Στις ικανότητες μας, όχι μόνο στην οκνηρία μας, στη συλλογική προσπάθεια, όχι μόνο στην χωριστικότητα.
“Τι θα έλεγε η αγάπη, αν την ρώταγα;” θα είναι εφεξής το νέο μόττο μας, η ερώτηση που θα κάνουμε πάντα πριν πράξουμε κάτι. Για να βρισκόμαστε πιο συχνά κάτω από την επιρροή της καθώς επισκοπούμε την σκέψη μας και το συναίσθημα μας.
Ο καθένας στον ρυθμό του. Δεν χρειάζεται πίεση ή κι άλλη ενοχή. Δεν χρειάζεται όλοι να εξελισσόμαστε μαζί ή με τον ίδιο ρυθμό. Αρκεί να προσπαθούμε όλοι μαζί και να επιμένουμε. Σαν ομάδα.
Θετική σκέψη ή θετικότητα ως στάση ζωής;
Δεν είναι η θετική σκέψη αρκετή να μας οδηγήσει στην ευτυχία, αλλά η θετικότητα ως στάση ζωής. Η ανάσυρση των χαμένων ποιοτήτων μας είναι η υπαρξιακή συνιστώσα που μας οδηγεί σε υπερβάσεις, στην ανύψωση, στην ανάπτυξη και εν τέλει στην χαρά. Γιατί οι ποιοτικότερες σχέσεις φέρνουν περισσότερη χαρά και γέλιο από τις κακοποιητικές, που κουράζουν και μας απογοητεύουν.
Το θέμα είναι αν θέλουμε να αλλάξουμε προς κάτι ποιοτικότερο. Αν θέλουμε να ζούμε σύμφωνα με την φωνή που είναι μέσα μας, που είναι ο ιδανικός εαυτός μας. Αν θέλουμε να κάνουμε την θετική εκτίμηση τρόπο ζωής. Αν επιθυμούμε να κάνουμε τις ποιότητες μας οδηγό στις επιλογές μας. Το ζητούμενο είναι να κοιτάμε τα ελαττώματα μας κατάματα για να επιλέγουμε τις αρετές μας. Να έχουμε συνειδητότητα του θανάτου μας για να υμνούμε την ζωή. Να αναγνωρίζουμε πως ο κακός λύκος υπάρχει, αλλά να συνεχίζουμε με χαρά να διαβάζουμε το τρυφερό παραμύθι της μικρής που με το καλαθάκι στο χέρι κάνει βόλτα στο δάσος. Κανείς δεν είναι κάτοχος της απόλυτης γνώσης, ούτε της αισιόδοξης, ούτε της καχύποπτης. Αλλά αν είναι να είμαστε αγωνιστές, ας είμαστε τουλάχιστον υγιείς αγωνιστές. Μήπως και καρποφορήσουμε έναν καλύτερο κόσμο. Για εμάς και τα παιδιά μας.
