ΠΡΟΣ ΕΝΑ ΟΡΘΟΤΕΡΟ ΣΧΕΤΙΖΕΣΘΑΙ
Ένας νέος προσανατολισμός προς ένα “ορθότερο σχετίζεσθαι”, με έναν ποιοτικότερο τρόπο, φαίνεται επιβεβλημένος την εποχή της πανδημίας. Η συνύπαρξη δεν ήταν ποτέ εύκολη υπόθεση γιατί απαιτείται ισορροπία ανάμεσα στον σεβασμό, στην διαφορετικότητα, στην αγαπητική φροντίδα και στην αυτοπραγμάτωση. Οι έννοιες αυτές δεν είναι εύκολες να κατανοηθούν και ο καθένας καλείται να δώσει τον δικό του ορισμό εκ νέου. Ο άνθρωπος σήμερα αναγκάζεται να συμβιώσει χωρίς δίοδο διαφυγής.
Σκέφτομαι πολύ τις δυσλειτουργικές σχέσεις και πόσο κουραστικό είναι να συγκατοικείς μέσα σε ένα τοξικό κλίμα, όπου πρυτανεύει ο ανταγωνισμός, οι συνεχείς παρεξηγήσεις, οι φωνές, τα νεύρα, η σκληρή εξουσία που απαιτεί υποταγή στους κανόνες. Όπως σκέπτομαι και το καταθλιπτικό κλίμα όπου πρυτανεύει η απόσυρση, η αδυναμία, η στέρηση ελπίδας, η απογοήτευση για τα χαμένα όνειρα και την παρακμή της ζωής και του ανθρώπου.
Σκέφτομαι και τις άλλες σχέσεις τις κουρασμένες, τις ανέλπιδες, τις επιφανειακές, τις ανέραστες, που δημιουργούν ένα κλίμα βαρύ, εγκλωβιστικό. Αναλογίζομαι πως είναι η συμβίωση όταν υπάρχει απλή συνάντηση χωρίς συνεύρεση, όταν η επικοινωνία εκλείπει και το φάσμα της συνάντησης περιορίζεται μόνο στην διαχείριση των προβλημάτων και την αναμετάδοση αυτών.
Η ΣΥΜΒΙΩΣΗ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΧΟΛΕΡΑΣ
Στην δική μας οπτική, το σύμφωνο συμβίωσης στα ” χρόνια της χολέρας” μπορεί να μην είναι έρωτας ακριβώς, αλλά αποτελεί μια ουσιαστική δυνατότητα να κατανοήσουμε εμπειρικά τι σημαίνει συνυπάρχω με τον άλλον και πως μπορώ να δεσμευτώ σε έναν τρόπο συμβίωσης που προάγει την σχέση, την επικοινωνία, τον σεβασμό, την σιγουριά και την ασφάλεια μέσα στην αγωνία, την ανασφάλεια και το χάος. Σκεφτείτε ή οραματιστείτε πως θα ήταν αν αυτή η συγκατοίκηση δεν μας είχε επιβληθεί αλλά ήταν οικειοθελής δέσμευση, επιθυμητό ζητούμενο. Μήπως τώρα ήρθε η ευκαιρία να μιλήσουμε για μια επανάσταση των σχέσεων, καθώς όλοι θέλοντας και μη κάνουμε μια προσωπική πορεία ενδοσκόπησης;
Ας αφήσουμε τις μίζερες γενικεύσεις για την σχέση και ας δούμε εμείς τι κάνουμε σήμερα και τι είδους σχέση βιώνουμε μέσα στην οικία μας μήπως και αναλάβουμε πάλι με ατομική ευθύνη την αναβάθμιση της σε κάτι ποιοτικότερο για το γενικό καλό, από το να μένουμε παραπονούμενοι πως τίποτα δεν λειτουργεί σε ένα σύστημα που καταρρέει. Άλλωστε έχει παρέλθει η εποχή που τα άλλοθι για κάθε προσωπική αποτυχία μας δίνονταν αφειδώς από τους γονείς μας, την λυκειάρχη, τους φίλους και πρωτίστως τον εαυτό μας. Ενηλικιωθήκαμε, ευτυχώς, και αυτό έχει πάντα ένα κόστος.
Η αναφορά στην σχέση είναι σημαντική γιατί η οικογένεια δεν απαρτίζεται μόνο από τα μέλη της αλλά και την αλληλεπίδραση τους. Τι είδους αλληλεπίδραση γίνεται στο σπίτι μας σήμερα, ανάμεσα στο ζευγάρι και στα άλλα μέλη; Μας αφορά να μας δούμε γιατί η ποιότητα της σχέσης διαμορφώνει την ταυτότητα μας και με αυτήν συνδιαλεγόμαστε με τον κόσμο. Θέλουμε να τον εμπλουτίσουμε με την παρουσία μας ή να τον εξουθενώσουμε; Επιθυμούμε να τον αναβιβάσουμε σε κάτι ανώτερο ή να τον υποβιβάσουμε σε κάτι κατώτερο; Τώρα περισσότερο από ποτέ έχουμε τον χρόνο, ας μην χάσουμε την ευκαιρία, βλέποντας πάλι μόνο έναν εχθρό εξωτερικό και αγνοώντας την δυνατότητα για την δική μας καλλιέργεια και ευθύνη απέναντι στην προσωπική μας επάρκεια και στην προσφορά μας στον άλλον.
Το σύμφωνο συμβίωσης που συζητάμε με αφορμή την απαγόρευση κυκλοφορίας δεν προσβλέπει στην ευκολότερη και ταχύτερη διάλυση της συγκατοίκησης αν τα πράγματα δεν εξελιχθούν καλά, αλλά σε νεόυς κανόνες ευ ζην που προσβλέπουν στην λειτουργικότητα της εν μέσω καραντίνας και όχι μόνο. Μια εξέλιξη προς τα εμπρός εν μέσω ακινητοποίησης, ένα κοσκίνισμα στις πρακτικές που μέχρι τώρα εφαρμόζαμε και μια νέα διαλογή με συνειδητή επιλογή για κάτι λειτουργικότερο. Ένας διαχωρισμός ανάμεσα στο τι κρατώ, τι αφήνω, τι αλλάζω, τι προτείνω, τι τροποποιώ και τι μεταλλάσσω προκειμένου η συγκατοίκηση μου να ωφελεί εμένα και τον σύντροφό μου πρωτίστως, τα παιδιά μου δευτερευόντως και την ευρύτερη κοινότητα την οποία σύντομα θα μου επιτραπεί να συναντήσω. Ας είμαι λοιπόν έτοιμος, αναβαθμισμένος, καθαρμένος, αλλαγμένος και με νέα κίνητρα και πεποιθήσεις. Μια νέα ελευθερία: η σχέση μας!
ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ Η ΑΝΩΤΕΡΟΣ; ΙΔΟΥ Η ΑΠΟΡΙΑ.
Πάντα η εξέλιξη είναι δύσκολη και απαιτητική. Είναι μια πορεία αποφάσεων, αποκορυφομένων κρίσεων και αλλαγής προς την μεγαλύτερη πρόοδο. Πρόοδος προς το καλύτερο, ήταν ίσως το κίνητρο μέχρι τώρα, πρόοδος προς το ανώτερο ίσως είναι το σημερινό ζητούμενο. Ποιότητα και πρόθεση είναι δύο λέξεις που θα μας απασχολούν συχνά καθώς θα αναρωτιόμαστε ο καθένας για τον εαυτό του τι μπορεί να σημαίνουν για εκείνον. Μας ενδιαφέρει να δώσουμε τον δικό μας ορισμό καθώς προχωράμε, αν και σε στάση, καθώς εξελισσόμαστε αν και ακινητοποιημένοι, αυτή την στιγμή, γιατί θέλουμε κάθε τι να έχει τον δικό μας λόγο για να γίνει, το δικό μας νόημα.
Μια δική μου σημασία για το” σ’αγαπώ,” , “μεριμνώ”, “φροντίζω”, “εξελίσσομαι”, “διδάσκομαι”, “προσαρμόζομαι”, όχι όπως το άκουσα από την μαμά μου και τον μπαμπά μου αλλά όπως εγώ το ορίζω. Και ο νέος αυτός ορισμός να επικαιροποιείται, να γίνεται καλύτερος, πιο ευδιάκριτος, ανώτερος και να αλλάζει καθημερινά ,καθώς αλλάζω εγώ, και να αποκτά τον κραδασμό της εποχής μου και την ποιότητα αυτής. Αυτόν τον νέο κραδασμό ας ακούσουμε όλοι για να οδηγηθούμε σε ένα νέο σύγχρονο σχετίζεσθαι.
Μα τι σημαίνει σχέση, ίσως αναρωτιέστε. Σάμπως υπάρχει εγχειρίδιο οδηγιών; Δυστυχώς είναι μια έννοια καινούργια που πρέπει να δημιουργήσουμε από την αρχή.
Μια σχέση εν ελευθερία, με πλήρη δέσμευση από επιλογή, διαρκώς ανανεούμενη προς την εξέλιξη και αυτοπραγμάτωση των μελών μέσα στην υπεράσπιση της ζωής, δεν έχει ακόμα υπάρξει ως σημείο αναφοράς, τουλάχιστον σε ευρεία κλίμακα.
Κάποιες απομονωμένες προσπάθειες ίσως έχουν καταγραφεί που όμως δεν μπορούν να αποτελέσουν ακόμα πρότυπο εκπαίδευσης. Είναι σαν την μαγειρική που ζητάς απεγνωσμένα να σου πει η γιαγιά σου πόσο αλάτι θα ρίξεις και σου λέει : “με το μάτι γίνονται αυτά.”Έτσι την ρωτάς και για την επιτυχημένη συγκατοίκηση της με τον παππού και τα πεθερικά της και τα 13 παιδιά της και σου λέει: “με την καρδιά οδηγό, όλα γίνονται.” Πού στο καλό πήγε η καρδιά και δεν την βρίσκουμε εμείς οι δυστυχείς την σημερινή εποχή; Πώς στο καλό, τώρα που επιτέλους απελευθερωθήκαμε από τους παλιούς περιορισμούς (οικονομικούς, ηθικούς, οικογενειακούς) και ο χωρισμός είναι η νέα δυνατότητα μας, αναγκαστήκαμε να συγκατοικήσουμε μέχρι νεωτέρας;
Τώρα όμως είναι η στιγμή να μην χάσουμε την ευκαιρία μας να μας δούμε και να αναθεωρήσουμε το σύμφωνο συμβίωσης μας αν δεν είναι επαρκές.
Το ερώτημα που σας θέτω είναι αν υπάρχει δυνατότητα μιας παραγωγικής αλληλεπίδρασης και πώς γίνεται αυτή;
ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΟΣ ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΣ
Θα μου πείτε είναι δύσκολο όταν συνυπάρχουν διαφορετικά άτομα και θα συμφωνήσω αλλά θα υπενθυμίσω πως τα δύσκολα μας ενδιαφέρουν. Το πως φτάσαμε ως εδώ το ξέρουμε, το τι φταίει το κατανοούμε, το γιατί κουτσαίνουμε το γνωρίζουμε. Το πως μπορεί να κρατηθεί η αυτονομία του καθενός και να προκύψει και συνεργατικός εμπλουτισμός είναι το καινούργιο ερώτημα που μας αφορά.
Πώς γίνεται να μην χαθεί τίποτα από την ατομικότητα του καθενός και να προκύψει κάτι όμορφο, που δεν θα γεννιόταν αν δεν υπήρχε η διαφορετικότητα; Πώς μπορούμε να αποκτήσουμε μαζί νέες δυνατότητες διατηρώντας τα στοιχεία μας χωρίς συγκρούσεις; Πώς να υπάρχει σεβασμός στην σχέση και ποιες άλλες ποιότητες προυποθέτονται για το νέο σύμφωνο συμβίωσης; Γίνεται να ακολουθεί ο καθένας με σεβασμό τα καθημερινά καθήκοντα του χωρίς τριβές, αν είναι σε άσχημη διάθεση ή αυτή ορίζει τις πράξεις του; Πώς μπορούμε να συνυπάρχουμε και να απομονωνόμαστε, πως διατηρείται το μαζί και μόνοι;
Το θέμα είναι τι θέλουμε να κρατήσουμε από αυτά που μας χαρακτηρίζουν και γιατί. Τα νεύρα μας και τον θυμό μας τα θέλουμε για να τα πετάμε δεξιά και αριστερά καθώς λέμε: “μην με ξεσυνερίζεσαι, έτσι είμαι εγώ, θα μου περάσει”. Την ανικανότητα μας που λέει ” δεν ξέρω πως να βάζω πλυντήριο”,θα την φοράμε αιωνίως σαν αυτοκρατορική κορώνα, την αναβλητικότητα μας θα την διατηρήσουμε με νύχια και με δόντια, το κοινότοπο :” δεν μπορώ τώρα” και το χαριτωμένο ” σε λίγο”, όταν ζητηθεί να βγει ο σκύλος, τι θα το κάνουμε; Επιφανειακές διενέξεις που θα είχε ενδιαφέρον να τις γράφαμε όσο ασήμαντες και αν φαίνονται καθώς πυροδοτούν την συντροφική ισορροπία.
Το πρώτο ερώτημα που μου έρχεται στον νου για να βρω την μέση οδό και την ορθή διάκριση στα αναρρίθμητα ερωτήματα που προκύπτουν και θα αναλύσουμε σταδιακά διεξοδικά είναι : ” τι καλό θα έκανε αυτό σε εμένα ” και το δεύτερο, ” τι καλό θα έκανε αυτό στον άλλον;”. Άρα την επόμενη φορά που θα θέσετε εντός σας ερωτήματα με την μορφή διλημμάτων, από τα απλούστερα, αν για παράδειγμα θα πλύνετε τα πιάτα ή θα τα αφήσετε βρώμικα, μέχρι τα πιο πολύπλοκα, όπως αν θα μοιραστείτε μια γνώμη με σκοπό να πονέσετε τον άλλον ή να ανακουφιστείτε από τα νεύρα σας, απαντήστε πρώτα σε αυτά τα δύο ερωτήματα και αν η απάντηση είναι “Ναι” και στα δύο, είστε σε έναν καλό δρόμο.
Δεν χρειάζεται να χτυπηθούμε από μια λαίλαπα για να πάρουμε ουσιαστικές αποφάσεις για την ζωή μας αλλά είναι βέβαιο πως κάθε δύσκολη κατάσταση λειτουργεί αφυπνιστικά. Τώρα είναι η στιγμή να πάρουμε μια καθοριστική απόφαση να ανανεώσουμε το σύμφωνο συμβίωσης με όλους τους οικείους εντός της οικίας μας προς κάτι ποιοτικότερο, ανώτερο, συμμετέχοντας ενεργά σε θετικότερες προτάσεις συγκατοίκησης και σχετίζεσθαι, αφού η δυνατότητα διαφυγής είναι προσωρινά κλειστή.
Διαβάστε περισσότερα για τις σχέσεις και ένα νέο σχετίζεσθαι εδώ..