Τρεις λέξεις: ορθές- ανθρώπινες- σχέσεις.
Αν κάτσουμε λίγο όλοι μας να αναλογιστούμε τι σημαίνουν για τον καθένα μας αυτές οι λέξεις, ποια είναι η προσωπική ερμηνεία που αποδίδουμε στην έννοια “ορθή”, “ανθρώπινη” και πρωτίστως “σχέση”, θα αποκαλυφθούν πολλά για τον τρόπο που σχετιζόμαστε και για την αξία που δίνουμε στο σχετίζεσθαι στη ζωή μας.
Θα ξεκινήσω λέγοντας πως πιστεύω πως η σχέση μπορεί να σωθεί και πως η αγάπη μπορεί να διατηρηθεί ζωντανή και σας προτρέπω να δουλέψουμε μαζί για την διάσωση τους γιατί είναι κομβικής σημασίας να μην τις αρνηθούμε.
Παρόλες τις αποδοκιμασίες και τις αποδείξεις που θα μου φέρετε για να μου τεκμηριώσετε πως είμαι αθεράπευτα ρομαντική και αιθεροβάμων, θα απαντήσω πως όσο πιο πολλές στατιστικές επιβεβαιώσουν το τέλος της σχέσης, τόσο πιο βαθιά θα πιστεύω σε αυτήν και θα δουλεύω για την διατήρησή της. Ίσως αυτή να είναι η σημαντικότερη εκπαίδευση αυτήν την εποχή, να μαθητεύσουμε σε ένα “νέο σχετίζεσθαι” και να υλοποιήσουμε στην πράξη ό,τι χρειάζεται, για να αγαπήσουμε και να διατηρήσουμε την αγάπη. Αυτό δεν αποτελεί ρομαντική φαντασίωση, γιατί ο ρομαντισμός μου έχει προ πολλού εξανεμιστεί αφού, ως σύμβουλος ψυχικής υγείας, έρχομαι συχνά σε επαφή με τον ανθρώπινο πόνο και την στιφή επίγευση που επιφέρει η διάλυση των αυταπατών στις οποίες όλοι υποκύπτουμε. Το θέμα όμως, όπως πολλάκις έχουμε επισημάνει δεν είναι η οδύνη της ζωής ή το τέλος των σχέσεων και ο μυρηκασμός των παραγόντων που μας οδήγησαν εδώ, αλλά το τι κάνουμε από εδώ και στο εξής, από την στιγμή που όλοι γευτήκαμε το δηλητήριο. Όλοι κουτσαίνουμε καλώς ή κακώς και πιθανώς έχουμε αναλύσει εις βάθος και πλάτος τους λόγους της αναπηρίας μας, όμως το να κουτσαίνουμε εσαεί δεν είναι επιλογή.
Τι κάνουμε το δηλητήριο; Το καταπίνουμε ή το μετουσιώνουμε σε ελιξίριο ζωής;
Οι αποδείξεις είναι, όντως, άπειρες για να μας επιβεβαιώσουν πως οι υποτροπές στην θεραπεία των ζευγαριών είναι συχνές, τα ζευγάρια χωρίζουν, τα δύο φύλα μάχονται, οι συγκατοικήσεις είναι βαρετές και εξουθενωτικές, ο έρωτας έχει ημερομηνία λήξης ( αυτή είναι η πιο διάσημη καραμέλα που πιπιλίζεται από όλους τους κατοίκους του πλανήτη ), οι ρόλοι είναι συγκεχυμένοι, τα ζευγάρια ζευγαρώνουν για όσο κρατά η απόλαυσή τους και η αγάπη παραμένει άπιαστη για τους περισσότερους και σύντομη για τους ελάχιστους, τους τυχερούς που έτυχε να την βιώσουν. ” Ρεαλισμός !” υπερθεματίζουν, ” μην δημιουργείτε αυταπάτες που θα αποδειχτούν επώδυνες στο μέλλον, ο καθένας μόνος του, δυνατός και αυτάρκης για να αντέχει την μοναξιά και τα αδιέξοδα του. Μην επενδύετε σε μια επένδυση χαμένη: στην σχέση, στην ορθή σχέση, στην ορθή ανθρώπινη σχέση.” Ακριβώς με αυτήν την σειρά, εμείς θα επενδύσουμε παρέα, μήπως και κάνουμε την διαφορά!! Εσείς και εγώ, που σήμερα πιο πολύ από ποτέ, σας καλώ να αποφασίσουμε παρέα πως θα είναι πλέον οι σχέσεις.
“Στις επάλξεις, μην μου επαναπαύεστε μπροστά σε αυτό το μυστηριώδες συναίσθημα του έρωτος και της αγάπης που είναι ικανό να προκαλέσει τόσο πόνο αλλά και τόση χαρά. Αυτή η οδός της εμπιστοσύνης και της αλλαγής προς ένα νέο ορθότερο σχετίζεσθαι, μπορεί να ξεκινά από το άγνωστο και από μια “μη λογική” δομή, αφού οι στατιστικές σε προσγειώνουν ανώμαλα, αλλά είναι μια υπόθεση που, αν όλοι εργαστούμε προς αυτήν την κατεύθυνση, ίσως μελλοντικά αποδειχτεί σαν αληθές γεγονός, σαν τον κανόνα που θα έχει εξαιρέσεις, όχι ως η εξαίρεση του κανόνα.”
Μπορούμε να δημιουργήσουμε ορθές ανθρώπινες σχέσεις, αν μετακινηθούμε από τους παράγοντες που μέχρι τώρα απορροφούσαν την προσοχή μας και ενέτειναν τους λόγους που χωρίζαμε, σε ένα νέο επίπεδο επίγνωσης, όπου χτίζουμε συνειδητά τον σύνδεσμο αγάπης μας.
Κοινώς αν εκπαιδευτούμε να φωτίζουμε λιγότερο τις διαφορές μας και να διατηρούμε περισσότερο συχνές τις στιγμές που προάγουν την σύνδεση μας.
Πώς χτίζουμε τον σύνδεσμο αγάπης μας;
“Πώς στο καλό το κάνουν αυτό;” αναρωτιέστε και σας προτρέπω να πάρετε ένα χαρτί και ένα μολύβι και πριν διαβάσετε την συνέχεια του κειμένου να απαντήσετε εσείς σε αυτό το ερώτημα. Ας δώσουμε ο καθένας την δική του άποψη για το πώς μπορούμε να ποτίζουμε τον συναισθηματικό δεσμό μας ακόμα και τις στιγμές των διαφορών μας.
Υπάρχει τρόπος να συντηρούμε τον δεσμό μας αρκεί να εκπαιδευτούμε στην ενσυναίσθηση και στον σεβασμό, ποιότητες άγνωστες στους περισσότερους από εμάς. Οφείλουμε να εστιάζουμε την προσοχή μας στο τι προάγει την σχέση, όχι στο πόσο δύσκολες είναι οι συνθήκες της καθημερινότητας. Εμείς θεωρούμε δεδομένη την σχέση και δεν την φροντίζουμε, αλλά όταν χαθεί κλαίμε με μαύρο δάκρυ. Γιατί δεν έχουμε συνειδητοποιήσει το κέρδος που μας δίνει η υγιής, αυθεντική σχέση και αναζητάμε την ευτυχία στην επιτυχία. Οι σχέσεις είναι μαθητεία δεξιοτήτων επικοινωνίας, επίλυσης διαφορών, διευθετημένης δραστηριότητας με ωριμότητα, κατανόησης των κινήτρων του άλλου, συμπόνειας και τρυφερότητας μπροστά στην ατελή μας φύση και μιας συνεχούς υπο-στήριξης της αυτοπραγμάτωσης του καθενός και διατήρησης της υπό-σχεσης πως θα είμαστε μαζί για όσο η σχέση ανασύρει ό,τι καλύτερο υπάρχει μέσα μας. Η εμπιστοσύνη πως μπορώ να επενδύσω σε κάτι αληθινό που θα έχει διάρκεια και σταθερότητα είναι βασικό στοιχείο για την εκδίπλωση του δυναμικού της ίδιας της σχέσης. Αν φοβάσαι πως χτίζεις πάνω στην άμμο κάστρα δεν θα μπορέσει η σχέση να ανθίσει ποτέ. Κάθε τι που δεν ποτίζεται οδηγείται στον αφανισμό του, όπως και κάθε τι που αδέκαστα δηλώνει την έλλειψη προοπτικής, έχει ημερομηνία λήξης.
Η καλή πρόθεση να διατηρήσουμε την σχέση ζωντανή δεν αρκεί δυστυχώς σε αυτήν την εργασία, σημασία έχει και ο χρόνος που αφιερώνουμε στον άλλον, η συνέπεια της παρουσίας μας, η διαθεσιμότητα μας.
Η ελευθερία που έχουμε πλέον να χωρίσουμε, η δυνατότητα μας να φύγουμε από την σχέση ας γίνει ο βατήρας πάνω στον οπόιο θα χτίσουμε για να μείνουμε, η πρόσκληση συμμετοχής μας.
Κραυγή αγανάκτησης ή κραυγή αγάπης;
Οξύνετε την ακοή σας και θα δείτε πως κάτω από όλα τα παράπονα που σας εκφράζει ο άλλος, ή που του εκφράζετε εσείς στην ουσία φωνάζετε: ” μην φεύγεις, μην απομακρύνεσαι, μην με αγνοείς, κοίτα με, άκου με, σε παρακαλώ, είμαι εδώ, σε θέλω, σε χρειάζομαι, σε έχω ανάγκη, πού πήγες, πού χάθηκες, γιατί απομακρύνθηκες, γύρνα πίσω, γιατί μας αφήνεις, γιατί μας το κάνεις αυτό…”.
Δεν δίνουμε την δέουσα προσοχή στην σχέση και στον άλλον και οφείλουμε μια βαθιά συγγνώμη και μεταμέλεια για αυτή την ουσιαστική αμέλεια. Αν δεν δώσουμε την δέουσα προσοχή, αν δεν ποτίσουμε την γλάστρα της αγάπης μας με ρυθμό και συνέπεια θα μαραθεί, θα εξαφανιστεί κάτω από τα ζιζάνια που θα πνίξουν τα άνθη της. Αν δεν εξασκηθείς στο πιάνο θα το ξεχάσεις, όπως θα ξεχάσεις και την ξένη γλώσσα που δεν μιλάς συχνά. Δεν μπαίνουμε στον κόπο να φροντίσουμε την σχέση γιατί δεν έχουμε μαθητεύσει στην σχολή ορθών σχέσεων. Σχετιζόμαστε μέσα από εγωισμούς, παράπονα, παράλογες ανικανοποίητες απαιτήσεις και ξεχνάμε το κέρδος που η βαθιά σχέση προσφέρει. Την ασφάλεια και την συγκίνηση, την εξέλιξη και την προσφορά. Είναι υπηρεσία στην οικογένεια μας, στα παιδιά μας, στους φίλους μας, στην κοινωνία, στην ανθρωπότητα να βιώνουμε και να προσφέρουμε ασφαλείς, αυθεντικούς δεσμούς αγάπης. Χρειάζεται συνεχής εκπαίδευση για να μάθουμε να δημιουργούμε ορθή σχέση ανάμεσα σε εμάς και τον άλλον, να προσφέρουμε ομορφιά και παρουσία.
Ας ενισχύσουμε τις στιγμές της ανταποκριτικότητας και ας μειώσουμε τις στιγμές των καυγάδων. Όλοι είμαστε κουρασμένοι στο τέλος μιας απαιτητικής ημέρας, αλλά ας προσπαθήσουμε να μείνουμε ευγενείς και να ρωτήσουμε πως νιώθει και ο άλλος, πώς ήταν η μέρα του. Ας δώσουμε αμφότεροι περισσότερο χώρο στην συντροφικότητα και λιγότερο στο άγχος, περισσότερο στην ουσία και λιγότερο στην ακατάπαυστη ανούσια φλυαρία. Ας μάθουμε να απολαμβάνουμε τις στιγμές που ο άλλος είναι παρών, μαζί μας και ας του δώσουμε να καταλάβει πόσο ωραία νιώθουμε που τον έχουμε. Πόσο τυχεροί νιώθουμε που είμαστε παρέα στη ζωή, ειδικά όταν εκείνη δείχνει το σκληρό της πρόσωπο.
Όταν επιστρέφετε σπίτι μετά από μια κουραστική απαιτητική εβδομάδα και ο/η σύντροφος σας, σάς περιμένει εκνευρισμένος/η γιατί μαγείρεψε για εσάς και αργήσατε, πείτε με χαμόγελο : ” αγάπη μου και εμένα μου έλειψες πολύ όλη την εβομάδα”. Μην μπλέκετε χωρίς λόγο σε συναισθηματικά δράματα. Κάτω από τις παρατηρήσεις και τις γκρίνιες μπορεί να είναι η αγωνιώδης προσπάθεια μας να κάνουμε κάποιον να ανταποκριθεί στην αγάπη μας. Αυτό είναι το πρώτο πράγμα που θα διερευνήσετε, όπως ακριβώς αντιλαμβάνεστε πως το παιδί σας αποζητά την προσοχή σας, όταν γκρινιάζει. Η φύση του συναισθηματικού δεσίματος των ενηλίκων είναι ίδια με των παιδιών, απαιτεί την φροντίδα, την προσοχή μας, την ανταπόκριση, τον συντονισμό μας. Εκπαιδευτείτε στο ωραίο με την ίδια δύναμη και επιμονή που εκπαιδεύεστε στη μάχη, στον πόλεμο και στην μοναξιά.
Η αγάπη είναι το οξυγόνο μας γιατί διαταράσσεται η ισορροπία μας χωρίς αυτήν. Οι περισσότεροι, για να μην πω όλοι μας, αναζητάμε μια ζωή αγάπης και όλοι μας σε κάποια στιγμή έχουμε εμπλακεί στο δράμα της σύνδεσης και αποσύνδεσης που η σχέση δημιουργεί. Την στιγμή της σύνδεσης νιώθουμε κατακτητές της κορυφής γιατί οι “υγιείς” σχέσεις προσφέρουν γαλήνη, ασφάλεια και προστασία. Η θεραπεία της αγάπης στην οδύνη που προκαλεί η ζωή είναι τεράστια και η αίσθηση πως ανήκουμε και αγαπάμε ορθά, καθώς μας αγαπούν καλά, είναι το θεμέλιο μιας ευτυχισμένης ζωής. Όλοι οι άνθρωποι, ετεροφυλόφιλοι, ομοφυλόφιλοι, απελπισμένοι, χαρούμενοι, μικροί, μεγάλοι, ηλικιωμένοι, νέοι, ΟΛΟΙ ΖΗΤΑΜΕ έναν ασφαλή δεσμό και μια ζωή αγάπης.
Τι σημαίνει αγαπώ ορθά;
Σημαίνει επικεντρώνομαι.
Σημαίνει μεριμνώ, φροντίζω. Σημαίνει γεφυρώνω διαφορές αντί να χωρίζω. Σημαίνει προάγω την σχέση, δεν την υπονομεύω, κοιτάζω το καλό του άλλου και του εαυτού μου, συσχετίζω, ενοποιώ, ανασύρω ό,τι καλύτερο υπάρχει μέσα μου και το προσφέρω με νοημοσύνη στην δυάδα. Σταθείτε λίγο και ξαναδιαβάστε. Αν πράγματι όλοι δουλεύαμε και αναπτύσσαμε την ικανότητα να σκεφτόμαστε τον άλλον, να ακούμε καλύτερα, να βιώναμε τα συναισθήματα του άλλου από το δικό του πλαίσιο αναφοράς, αν ήμασταν πιο ευαίσθητοι στην ομάδα από ό,τι στο ” εγώ μας”, αν υποδεχόμασταν τον άλλον πιο γενναιόδωρα και λιγότερο κουρασμένα, αν δημιουργούσαμε ένα καταφύγιο αντί για ναρκοπέδιο, αν δηλώναμε τα παράπονα μας ως ενήλικοι με ξεκάθαρα όρια και ήμασταν συνεπείς στις υποχρεώσεις μας, η σχέση θα ευημερούσε και θα οδηγείτο στην σωστή κατεύθυνση της και θα συνέβαλε στην ατομική αλλά και ομαδική ευημερία. Θα έκανε τους εαυτούς μας καλύτερους, τους συντρόφους μας, τα παιδιά μας, την κοινωνία μας, τον κόσμο μας.
Δυστυχώς συχνά δεν έχουμε επίγνωση της συμπεριφοράς μας και δεν επιθυμούμε να βελτιώσουμε τον εαυτό μας γιατί δεν έχουμε ίσως συλλάβει την σημασία του κέρδους αυτής της βελτίωσης. Το μόνο που ξέρουμε είναι πως όσο πιο σωστός και βέλτιστος είσαι τόσο πιο βαρετός φαντάζεις, όσο πιο υγιής,τόσο πιο προβλέψιμος και τόσο λιγότερο πικάντικος. Εν τέλει αδιάφορος. Κοινώς, ακατάλληλος για σχέση πάθους, επιτυχία και ευτυχία. Αυτή όμως είναι η ύψιστη αυταπάτη και οφείλουμε όλοι να ωριμάσουμε και να επανεκπαιδευτούμε σε μια νέα ερωτική στάση απέναντι στη ζωή, που μας καθιστά και ικανούς να νιώθουμε ερωτευμένοι. Η κούραση, η βαρεμάρα, ο εκνευρισμός, η τσαντίλα, η παντόφλα, η πυτζάμα, το άφημα, η αδιαφορία, η υστερία και το συνεχές ανικανοποίητο δεν χωράνε σε μια υγιή σχέση. Αλήθεια πόσο μακριά πιστεύετε πως θα μας πάνε; Το διακύβευμα είναι να προσπαθούμε να επικοινωνούμε συνεχώς με τον άλλο με τον καλό μας εαυτό, όπως τον πρώτο μήνα του μέλιτος. Αυτή η επίπονη προσπάθεια, αυτός ο μόχθος, που έχει την μορφή του κάλλους, μας ανθίζει και μας ομορφαίνει.
Υπάρχει τρόπος να ερωτευόμαστε, αρκεί να είμαστε ερωτικοί. Υπάρχει τρόπος να αγαπιόμαστε, αρκεί να αγαπάμε. Υπάρχει τρόπος να κρατάμε τον δεσμό μας ζωντανό, αρκεί να επικεντρωνόμαστε σε αυτόν. Υπάρχει τρόπος να τον φροντίζουμε, αρκεί να έχουμε μάθει να μεριμνούμε. Αρκεί να σχετιζόμαστε από το ύψος της αληθινής μας, φωτεινής φύσης και όχι από την κούραση μας, την ματαίωση, την απογοήτευση, τον θυμό μας, τα τραύματα της παιδικής μας ηλικίας, την ανασφάλεια μας, τον φόβο της εγκατάλειψης.
Σε έναν κόσμο που τρέχει, είναι σπουδαίας σημασίας να αναγνωρίζουμε την σημασία της στάσης για να δούμε πού πάμε, με τι ταχύτητα, με ποιον συνοδοιπόρο και για ποιο λόγο πορευόμαστε. Η αγάπη είναι ο συνεκτικός ιστός των πάντων και η βαθιά σχέση παρέχει την ίαση κάθε τραύματος και κάνει την ζωή να αξίζει. Είναι η ομπρέλλα που μας προφυλάσσει από την βροχή.
Η σχέση ποιότητος πρέπει να αντικαταστήσει τις σχέσεις ποσότητας και να γίνει η νέα μας παρώθηση και οφείλουμε να εργαστούμε για αυτήν και να καταθέσουμε την ψυχή μας στην διάσωση της. Προυποθέτει όμως να πιστεύουμε πως η σχέση ” παντός καιρού”, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Δ. Καραγιάννης στο βιβλίο του : “Έρωτας ή τίποτα” υπάρχει, είναι βιώσιμη και εφικτή.
